Slim! Educatief

In dit artikel over dubbel bijzondere leerlingen beschrijven we een aantal keuzes en consequenties er daaraan verbonden zijn om schoolbeleid voor de ondersteuning van deze specifieke groep leerlingen op de rails te krijgen. In dit artikel wordt daarom het begrip (school) beleid ingevuld als dat waar een school of samenwerkingsverband over na moet denken om procedures in de eigen organisatie voor iedereen herkenbaar vast te leggen en waardoor de ondersteuning van de dubbel bijzondere leerling structureel deel uitmaakt van het handelen van de school en /of het samenwerkingsverband.

In de praktijk van het onderwijs zien we hoe ouders en leraren zich zorgen maken om leerlingen waarvan ze het idee hebben dat zij meer kunnen dan zichtbaar wordt in hun schoolse ontwikkeling. Vaak spreken we dan over ‘onderpresteren’. Hoewel onderpresteren onder alle leerlingen zou kunnen voorkomen, kijken we in dit artikel vooral naar het onderpresteren van leerlingen met hoge cognitieve capaciteiten, zij maken deel uit van de groep (hoog) begaafde leerlingen.

Voor lang niet alle leerlingen met kenmerken van begaafdheid is het onderwijs al passend genoeg. Er gaat veel goed, maar er is ook een groep leerlingen die buiten de boot dreigt te vallen of zelfs al uitgevallen is uit het onderwijs. Daarover gaat deze bijdrage.

Dit is het eerste artikel van een reeks bijdragen die in 2022 zullen verschijnen over de toekomst van het begaafdheidsonderwijs in Nederland

In september 2021 verscheen het boek Hoe dan?!, dat ingaat op de verschillende thema’s waar schoolleiders, -besturen en specialisten mee te maken krijgen als het gaat om begaafdheidsonderwijs. Schrijvers zijn Anouke Bakx, Eleonoor van Gerven en Annemieke Weterings. Voor de Nieuwsbrief van Begaafdheidsprofielscholen ging Martijn de Graaf in gesprek met de drie auteurs.

In deze bijdrage wegen de auteurs de resultaten van de Wet passend onderwijs vanuit het perspectief van begaafdheidsonderwijs.

Dit artikel is een Nederlandstalige samenvatting van het proefschrift over de competenties van specialisten begaafdheidsonderwijs.

Met de voortschrijdende professionalisering ten aanzien van het onderwijs aan begaafde leerlingen komen er leerlingen in beeld die zich niet zo goed ontwikkelen als iedereen van hen verwacht. Sommigen van hen behoren tot de groep leerlingen die dubbel-bijzonder worden genoemd. Over passende interventies voor deze groep leerlingen is nog relatief weinig bekend. 50 studenten uit de opleiding Specialist Dubbel-Bijzondere Leerlingen verrichtten onderzoek in de praktijk. Van hun aanpak kunnen we veel leren!

Er komt ruimte en een aandacht voor begaafde leerlingen die in de ontwikkeling van hun talenten belemmerd worden door kenmerken van een leer- of ontwikkelingsstoornis. Scholen willen er ook graag zijn voor deze leerlingen. Maar dat lukt alleen als er voldoende expertise is en de plannen weldoordacht zijn.

In dit artikel verkennen we wat je kunt leren van “de ecologie van leerling” waardoor jouw kansen op succes groter worden als je onderwijs aan begaafde leerlingen gaat bieden. Met andere woorden: hoe zorg je nu dat het onderwijs aan begaafde leerlingen écht passend wordt?

In this article, we discuss the selection criteria for participation in enrichment projects for students in Primary education.

This article is also accepted by the editorial board of www.2enews.com. In this article, we focus on addressing the needs of twice-exceptional students in a regular classroom. We do this by answering three questions: why is it so difficult to identify that a student may be twice-exceptional? If being twice-exceptional means that there is a clash between one’s natural ability and one’s natural inabilities, how does that clash affect the student's development? What can you do to address the educational needs of a twice-exceptional student, bearing in mind that there are limitations to what a teacher can do without having additional support in his or her classroom.

Elk paradigma in het denken over begaafdheid heeft eigen uitgangspunten en legt eigen accenten. Als je je daarvan niet bewust bent kun je onvoldoende de consequenties van je keuzes over zien. dit artikel is een pleidooi om het maatschappelijk gesprek over begaafdheid vooral vanuit die verschillende perspectieven te blijven voeren.

In dit artikel wordt een relatie gelegd tussen de vaardigheid om te leren en het leveren van prestaties die passend zijn bij de intellectuele aanleg van een leerling.

In dit artikel wordt ingegaan op de afwegingen die een school moet maken voordat zij overgaat tot het vervroegd toelaten van leerlingen in groep 1.

Dit artikel is verschenen in 2017 in het tijdschrift Beter Begeleiden van de LBBO. In dit artikel wordt ingegaan op de complexiteit van dubbel bijzondere leerlingen (twice-exceptional students) en hoe de botsing tussen begaafdheid en een stoornis van invloed is op hun functioneren.

In deze blogpost worden overwegingen besproken voor het kiezen van selectiecriteria voor het selecteren van leerlingen voor plusklasonderwijs.

In deze blogpost wordt de discussie aangezwengeld over de interpretatie van kindtekeningen als indicator voor begaafdheid.

Als je eenmaal weet hoe begaafdheid het leer- en ontwikkelingsproces van begaafde leerlingen kan beïnvloeden, kun je in je didactisch handelen er goed op aansluiten. Hoe beter je die aansluiting voor elkaar krijgt, des te groter wordt de kans op succes. Aansluiten betekent niet alleen dat je materialen gaat aanbieden die ontwikkeld zijn voor begaafde leerlingen. Aansluiten betekent dat je inzet op het vaststellen en bereiken van leerdoelen waardoor de leerling zich verder ontwikkelt. Dat kun je het beste doen door eerst een educatief profiel van de leerling te maken.

Over wat begaafdheid is en hoe dit begrip het maatschappelijk kan worden bestaan grote verschillen in opvatting. Deze verschillen bestaan wereldwijd en komen niet alleen in het taalgebruik tot uiting maar ook in de manier waarop begaafdheid een plaats krijgt in het onderwijs. Dat komt omdat de invulling die we aan het begrip begaafdheid geven zichtbaar maakt welke onderwijsvoorzieningen we zouden willen bieden. In dit artikel gaan we in op twee internationale uitersten in het denken over begaafdheid. We bekijken welke gevolgen dit heeft voor mogelijke onderwijsarrangementen en de selectie van leerlingen die hierin mogen participeren.

Wat moet je als leraar allemaal weten en kunnen om de attitude die aansluit bij de verwachtingen van de leerling te kunnen aannemen?

Leren lijkt een eenvoudige taak voor hoogbegaafde kinderen. Ze hebben alles mee en zouden iedere leertaak snel tot een goed eind moeten kunnen brengen. Maar schijn bedriegt. Leren is een vak op zich en ook dat moet je leren. Het beste resultaat wordt bereikt als je er vroeg mee begint,het liefst al in de kleutergroep. Belle Wallace ontwikkelde hiervoor het TASC‐Model (Thinking Actively in a Social Context).

In het vorige nummer van Slim! Digitaal bespraken we het werken volgens het TASC‐model. Werken volgens deze didactiek betekent dat de leerkracht een andere, minder traditionele rol krijgt bij het verwerken van leerstof en het behalen van leerdoelen. In deze bijdrage over dit model gaan we daar puntsgewijs op in.

In dit artikel bespreken we de invloed die de leerstijl van de leerling heeft op het succesvol aanbieden van leerstof in een situatie waarin gewerkt wordt volgens het Model van Directe Instructie.

Als we over hoogbegaafde leerlingen praten, dan doen we dat meestal vanuit een diagnostisch perspectief waarbij we veelal insteken op curatieve maatregelen: we sleutelen en schaven aan het tekort van de leerling in de hoop dat het dan na korte tijd weer beter met hem gaat. In dit artikel gaan we in op de preventieve maatregelen die vanuit het concept veilige schoolklimaat eenvoudig geboden kunnen worden en die veel narigheid kunnen voorkomen.

Want waar komt dat onderpresteren nou vandaan en vooral: wat kun je eraan doen? Er is geen pasklare oplossing want elke onderpresterende leerling doet dat weer om andere redenen en elke onderpresterende leerling ontwikkelt andere problemen.

In dit artikel voor leerkrachten bespreken we eerst wanneer er sprake is van onderpresteren. Daarna gaan we in op de vraag waar je het accent in de begeleiding kunt leggen. We ronden af met een voorbeeld hoe je tot een begeleidingsstrategie kunt komen.

Op steeds meer scholen en in steeds meer schoolbesturen kijkt men naar de mogelijkheden voor alternatieve onderwijsarrangementen voor begaafde leerlingen. Die arrangementen variëren van leerpleinen, hotspots, plusklassen tot een ultieme vorm van segregatie: voltijdsonderwijs voor begaafde leerlingen.

Een doorgaande lijn voor de aanpak van het onderwijs bevordert dit. Als je voor een leerling afwijkt van de basisaanpak, is het belangrijk dat er duidelijke kaders bestaan waarbinnen de aangepaste aanpak zich afspeelt.

In dit artikel gaan we in op de relatie tussen de ontwikkeling van de cognitie en de sociaal emotionele ontwikkeling bij slimme kleuters.

Als je kleuters die ´een beetje meer in hun mars hebben´ uitdagen wilt, zonder dat je daar heel veel verschillende aanvullende materialen voor moet inzetten, helpt het om eens met een andere blik naar je bestaande materialen en methoden te kijken.

In dit artikel gaan we in op de mogelijkheden die er zijn om de slimme kleuter tegemoet te komen zonder over te moeten stappen naar een heel nieuw onderwijsconcept.

Onder welke omstandigheden kan een begaafde leerling nu juist wel of juist beter niet doorstromen naar een hogere groep?